MATH4Q, a mathematical approach to Ikur Strategy on Quantum Technologies

• Urtarrilean, BCAMek, UPV/EHU Quantum Center, DIPC eta UPV/EHUko Matematika Sailarekin batera, MATH4Q (Mathematics For Quantum) ekimena abiarazi du IKUR on Quantum Technologies estrategiaren barruan.

Urtarrilean, BCAMek, UPV/EHU Quantum Center, DIPC eta UPV/EHUko Matematika Sailarekin batera, MATH4Q (Mathematics For Quantum) ekimena abiarazi du IKUR on Quantum Technologies estrategiaren barruan.

Horrela egin zen IKUR Quantum Talks zikloaren 2024ko lehen hitzordua. Basque Center for Applied Mathematics (BCAM-UPV/EHU) erakundeko Ikerbasque Jean Bernard Bru, Donostia International Physics Center (DIPC) erakundeko Geza Giedke eta UPV/EHUko Enrique Rico ikertzaileek eta Euskal Autonomia Erkidegoko teknologia kuantikoetako liderrek eta espezialistek abian jarritako ekimena da, teknologia kuantikoen oinarri zientifikoak eta potentziala ezagutarazteko.

Jardueren zikloa urtarrilaren 11n hasi zen David Perez Garcia irakasleak (UCM & ICMAT, Madril) emandako ikastaro batekin, UPV/EHUko Matematika sailaren mintegian. Ikastaroa Enrique Ricok eta Luis Vegak antolatu zuten, eta desberdintasun funtzionalek, hala nola Poincarék edo Iog-Sobolevek, konputazioarekin eta informazio kuantikoarekin lotutako arazo garrantzitsu batzuetan duten rolean oinarritu zen.

Ondoren, urtarrilaren 24tik 26ra, Euskadira joan zen Jan Philip Solovej irakaslea hitzaldi batzuk ematera eta BCAM bisitatzera. Gaur egun, Europako Matematika Elkarteko Presidentea eta Teoria Kuantikoaren Matematikari buruzko QMATH (Kopenague) ikerketa-zentroko zuzendaria da. Bere ikerketa matematikaren eta fisikaren eta kimika kuantikoaren arteko mugan dago.

Bere lehenengo hitzaldia, ‘On dilute quantum gases’ izenburupean, UPV/EHUko Gradu Aretoan izan zen. Bertan, gorputz askoren sistema kuantikoen deskribapen matematikoaren ikuspegi orokorra eskaini zuen, bereziki, elkarren artean elkarreragiten duten partikula berdin askoren gasen oinarrizko egoerak. Bose gasen funtsezko egoeraren energiari buruzko azken emaitza zorrotzak eztabaidatu ziren, diluitzen diren mugan.

Bigarren hitzaldia, bete-betea San Telmo Museoan, ‘From Atoms to Stars: The Universe according to Pauli' izenburua izan zuen eta Aran García Lekuek moderatu zuen. Mundu kuantikoa giza behaketa eta intuiziotik ihes egiten duten propietate harrigarriz beteta dago. Hala ere, XX. mendean zehar fisika ezaugarri horietako asko azalduz joan da pixkanaka. Pauliren bazterketaren printzipiotik abiatzen zen kosmosean zehar egindako bidaia batean, partikula txikienak zeruko gorputz erraldoienetara eramateko, unibertsoa den bezalakoa zergatik den azaltzeko.

Urtarrilaren 26an, DIPCko Seminar Room-en, Sovolej irakasleak ‘The mathematics of the periodic table of the elements' hitzaldi-sortari amaiera eman zion. Bertan, honako galdera hauek planteatu ziren: ‘Atomo handientzako egitura periodikoak jarraitzen al du?' edo ‘Aufbauren printzipioak atomo handientzako balio al du? '.

Azkenik, informazio kuantikoa izan zen urtarrilaren 25ean Wigner Research Center for Physics-eko eta Budapesteko Renyi Institute of Mathematics-eko Jozsef Pitrik irakasleak emandako hitzaldiaren gaia ere. Oraingo honetan, BCAMeko Seminar Room izan zen eszenatokia, eta antolatzailea Ikerbasque Geza Toth irakaslea izan zen, UPV/EHU Basque Centerreko kidea.

Ziklo osoa oso arrakastatsua izan da.